Kể từ khi em bé chào đời, bố mẹ nào cũng sẽ cố gắng hết sức để bảo vệ và dành cho đứa trẻ của mình những điều tốt nhất. Tuy nhiên, xét cho cùng, những ông bố bà mẹ lần đầu tiên có con và đảm nhận công việc chưa được đào tạo, chăm sóc điều dưỡng thường sẽ có một chút khó khăn.
Đối với những em bé phát triển khoẻ mạnh thì không có vấn đề gì, nhưng với em bé phát triển chậm hơn, bố mẹ sẽ cảm thấy rất lo lắng, chẳng hạn như bé hơn 4 tháng tuổi rồi mà chưa biết lật, đầu chưa vững. Lúc này, nhiều bà mẹ sẽ cho rằng đứa trẻ bị thiếu canxi.
Nhưng trên thực tế, các bé ngày nay đã được cho ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng nên nguyên nhân này hầu như rất ít khi xảy ra. Nguyên nhân thực sự khiến trẻ 1 tháng tuổi không ngóc đầu lên và lật được mà hầu hết bố mẹ đều ít để ý đến, đó là do sự phát triển của các cử động lớn ở trẻ tương đối chậm.
Có câu nói rằng: “Kế hoạch một năm nằm ở mùa xuân, và kế hoạch một ngày nằm ở buổi sáng”. Nếu muốn huy động hoạt động toàn thân cho bé, giúp con phát triển khoẻ mạnh và rèn luyện trí não tốt, bố mẹ nên thực hiện từng bước 7 việc này trong vòng một hoặc hai giờ sau khi bé thức dậy vào buổi sáng. Điều này sẽ khiến đứa trẻ tràn đầy năng lượng, vì thế mà thể chất, tinh thần và trí tuệ hoạt động năng xuất hơn.
"Lời chào thân mật" ngay sau khi em bé thức dậy
Khi em bé thức dậy vào buổi sáng, bố mẹ nên gửi "lời chào thân mật" với con bằng một nụ cười tươi và một nụ hôn nhẹ. Sau đó, mở rèm cửa và khuyến khích bé thức dậy vào lúc bình minh. Lúc này, bố mẹ hãy tiếp tục tương tác với bé và trò chuyện trong vài phút.
Dù bé có thể chưa hiểu được những gì bố mẹ nói, nhưng nghiên cứu khoa học đã chứng minh rằng việc thường xuyên trò chuyện với bé có thể thúc đẩy sự phát triển khả năng ngôn ngữ của bé, giúp bé trở nên vui vẻ và yên tâm hơn, đồng thời nâng cao trí thông minh của bé.
Một nụ hôn hoặc nụ cười vào mỗi sáng của bố mẹ, sẽ giúp mối quan hệ giữa bố mẹ và con thêm gần gũi.
Tập luyện cơ và xương
Mỗi buổi sáng, bố mẹ nên dành vài phút để giúp bé vận động các cơ và xương, điều này giúp bé phát triển cơ thể một cách toàn diện, tăng cường sức khỏe và sự linh hoạt. Bố mẹ có thể thực hiện các bài tập xả hơi hoặc các bài tập thụ động cho bé theo gợi ý sau:
- Xoa bụng: lấy rốn của bé làm trung tâm, dùng lòng bàn tay xoa xung quanh rốn theo chiều kim đồng hồ, xoa vài vòng rồi dần dần xoa bóp nhẹ, phạm vi sẽ dần mở rộng, có thể lặp lại vài vòng. Động tác này đóng một vai trò trong việc thúc đẩy nhu động ruột.
- Phối hợp tay chân: một cách để giúp thúc đẩy sự tuần hoàn máu là kích thích cơ thể của bé, bằng cách phối hợp một tay và một chân cùng lúc. Bố mẹ có thể bắt đầu với động tác nắm lấy đầu gối trái của bé bằng một tay, và nắm lấy cánh tay phải của bé bằng tay còn lại. Sau đó, di chuyển tay và chân đến gần bụng của bé và chạm tay chân của bé lại với nhau. Tiếp theo, bố mẹ có thể lặp lại quá trình này với tay và chân bên kia của bé.
- Kiểu đạp xe: nắm lấy mắt cá chân hoặc bắp chân của bé, lần lượt co hai chân về phía bụng, sau đó hơi nâng lên rồi gập về phía bụng, giống như đạp xe đạp. Điều này cũng có thể làm giảm khó chịu ở đường tiêu hóa, và thúc đẩy quá trình thải khí dư thừa trong ruột một cách hiệu quả.
Để cơ xương của trẻ sơ sinh phát triển khoẻ, bố mẹ hãy dành ít phút vào buổi sáng để tập luyện cho bé.
Vệ sinh cơ thể
Vệ sinh cơ thể là việc không thể thiếu mỗi khi bé thức dậy. Đầu tiên, bố mẹ có thể dùng khăn mềm hoặc khăn bông thấm ướt lau mắt bé trước, sau đó lau từ trán-mũi-cằm-mặt, rồi tiếp tục từ tai ra sau tai, lau hai bàn tay nhỏ của bé.
Xong phần trên, bố mẹ hãy di chuyển xuống vệ sinh phần dưới cho bé, trước tiên là thay bỉm. Lấy một chậu nước ấm, dùng khăn mềm hoặc khăn bông nhúng vào nước để lau người cho bé. Tất nhiên, bố mẹ cần cẩn thận để không làm trầy xước làn da mỏng manh của bé.
Lau sạch vùng kín cho bé, sau đó lau khô bằng khăn bông mềm, rồi bôi một ít kem chống hăm tã, cuối cùng là mặc tã mới cho bé. Việc vệ sinh cơ thể sạch sẽ sẽ khiến bé cảm thấy sảng khoái hơn rất nhiều để bắt đầu một ngày mới vui vẻ, và nhiều năng lượng.
Lưu ý nếu thời tiết hanh khô, bố mẹ cần thoa kem dưỡng da mặt cho bé, nhân tiện có thể massage mặt cho bé bằng phương pháp:
- Đặt ngón tay cái của cả hai tay lên trán em bé ở vị trí phía trên lông mày, dùng đầu ngón tay nhẹ nhàng đẩy sữa đêm nga fruto ra ngoài từ trán ra thái dương;
- Đẩy ngón tay cái từ cằm của em bé, dọc theo đường viền của khuôn mặt đến dái tai;
- Ấn nhẹ vào tai bé, ấn từ đầu tai đến dái tai rồi nhẹ nhàng kéo xuống, nhào nặn nhiều lần.
Mẹ có thể vừa nói chuyện với bé vừa làm để rèn luyện cho bé kỹ năng giao tiếp và phản xạ nhạy bén hơn.
Bố mẹ hãy tham khảo cách massage mặt cho bé sau khi vệ sinh sạch sẽ.
Massage cơ thể
Những bộ phận có xúc giác nhạy cảm của bé bao gồm ngực, bụng, lưng, mông và tay chân. Việc massage cơ thể cho bé vào mỗi sáng có nhiều lợi ích cho sức khỏe và phát triển của bé, chẳng hạn như: giúp bé thoải mái và giảm căng thẳng, tăng cường sự tuần hoàn máu, phát triển các kỹ năng vận động, nâng cao hệ miễn dịch...
Bố mẹ có thể tham khảo những gợi ý về cách massage từng bộ phận cho bé như sau:
- Ngực: Đẩy hai tay ngang từ dưới xương sườn hai bên người bé lên trên của bên đối diện đến vai hai bên, tương đương với việc vẽ một chữ thập lớn trên ngực.
- Bụng: Dùng ngón trỏ và ngón giữa vẽ hình bán nguyệt trên bụng bé theo chiều kim đồng hồ, nhưng tránh rốn bé.
- Tay chân: Giữ xen kẽ một tay của trẻ bằng cả hai tay, trượt nhẹ từ nách đến cổ tay rồi miết theo từng đoạn từ đầu gần đến đầu xa. Sau đó dùng bụng ngón tay cái đẩy từ lòng bàn tay của bé đến các ngón tay, và chạm vào từng ngón tay (chân cũng làm giống như vậy).
- Lưng và mông: Để trẻ nằm sấp, lấy sống lưng trẻ làm đường giữa, dùng hai lòng bàn tay vuốt dọc sống lưng từ giữa ra hai bên. Sau đó sử dụng ngón trỏ và ngón giữa của cả hai tay trượt bốn lần từ trên xuống dưới.
Việc massage cơ thể cho bé vào mỗi sáng có nhiều lợi ích cho sức khỏe và phát triển của bé
Tập nằm sấp
Bé tập nằm sấp có rất nhiều lợi ích, có thể giảm đau bụng, giúp bụng dễ chịu, rèn luyện sức mạnh cơ cổ và tay chân, giúp bé có thể ngẩng đầu sớm hơn và ổn định đầu. Tư thế nằm sấp giúp bé thay đổi thị giác, quan sát xung quanh tốt hơn, thúc đẩy sự phát triển trí não.
0-6 tháng là “giai đoạn vàng” để bé tập nằm sấp, sau 6 tháng hãy cho bé tập càng nhiều càng tốt. Nhưng chú ý: trẻ nhỏ khi tập phải có người lớn quan sát, không được để trẻ tập ngay sau khi bú, khi nằm phải đảm bảo bụng phẳng.
Cho bé ăn
Sau khi bé đã hoàn thành các bước trên, lúc này bé cần được bú mẹ. Bé có thể đã đói và bắt đầu có biểu hiện đòi ti. Sau khi bé đã ăn uống no, bố mẹ nên cho bé nghỉ ngơi một chút. Nếu bé dưới 1 tháng tuổi, mẹ nên giúp bé ợ hơi sau khi ăn để tránh tình trạng đầy hơi và khó tiêu.
Trong trường hợp bé thức dậy vào buổi sáng và khóc vì đói, bố mẹ có thể thực hiện các bài tập chạm và nằm sấp sau đó. Tuy nhiên, nên thực hiện các bài tập này vào giữa hai bữa ăn để tránh làm bé khó chịu sau khi ăn uống. Nếu bé đã ăn uống no, mẹ nên cho bé nghỉ ngơi trước khi thực hiện các bài tập vận động.
Chơi tự do tại nhà hoặc đưa trẻ ra ngoài
Trẻ sơ sinh thường cảm thấy dễ chịu hơn sau khi dạ dày được lấp đầy, bố mẹ có thể nhân cơ hội này để tương tác với trẻ và giáo dục sớm. Tất nhiên, nếu mẹ bận việc gì đó, mẹ cũng có thể để bé tự chơi với điều kiện đảm bảo an toàn cho bé.
Ngoài ra, bố mẹ nên tận dụng những ngày thời tiết tốt, đưa bé ra ngoài đi dạo, tắm nắng và hít thở không khí trong lành. Dĩ nhiên, mẹ đừng quên chuẩn bị đầy đủ những thứ cần thiết cho bé khi ra ngoài như xe đẩy, mũ, tã, khăn giấy,...
Điều này được khuyến khích thực hiện thỉnh thoảng vào mỗi buổi sáng, bởi vì nó giúp bé tận hưởng thời gian ngoài trời và khám phá thế giới xung quanh một cách an toàn và thú vị. Bé có thể tìm hiểu về âm thanh, mùi vị, màu sắc, và cảm giác mới mẻ của môi trường xung quanh. Bên cạnh đó, việc cho bé ra ngoài còn giúp bé tăng cường sức khỏe và phát triển cả thể chất lẫn tinh thần.
Thường xuyên đưa bé ra ngoài đi dạo, sẽ giúp phát triển thể chất, tinh thần và trí tuệ.
